جوش شیرین چیست؟

 

نمک بی کربنات سدیم که معمولاً به عنوان جوش شیرین یا بی کربنات سودا نیز شناخته می شود، یک ترکیب شیمیایی با فرمول NaHCO₃ می باشد. بی کربنات سدیم یک جامد سفید رنگ است که کریستالی است، اما اغلب به صورت پودر ریز وجود دارد. این نمک، طعم کمی نمکی و قلیایی، شبیه سودای شستشو (کربنات سدیم) دارد.

تاریخچه جوش شیرین

 

در سال 1791 شیمیدان فرانسوی نیکلاس لبلانک کربنات سدیم را تولید نمود که به نام خاکستر سودا نیز شناخته می شود. داروساز والنتین رز جوان به کشف بی کربنات سدیم یا همان جوش شیرین در سال 1801 در برلین نسبت داده می شود. در سال 1846، دو نانوای آمریکایی، جان دوایت و آستین چرچ، اولین کارخانه ای را در ایالات متحده تأسیس کردند که جوش شیرین را از کربنات سدیم و دی اکسید کربن تولید می کرد.

 

 فروشگاه مواد شیمیایی اُشیم به عنوان تامین کننده ی مواد شیمیایی تخصصی, بر خود واجب دانسته است تا کاربردهای بی نظیر برخی مواد شیمیایی غیرتخصصی و ساده تر را نیز به اطلاع عموم برساند. از این رو فروشگاه اوشیم در این مقاله ی کاربردی, به 35 کاربرد بی نظیر و شگفت انگیز جوش شیرین می پردازد. لازم به ذکر است که فروشگاه اوشیم به عنوان بزرگترین فروشگاه آنلاین مواد شیمیایی, بسیاری دیگر از نمک های شیمیایی سدیم و یا نمک های بی کربنات را در سبد محصولات خود جای داده است و این محصولات در مقیاس های خرد و عمده, جهت ارائه به خریداران گرامی آماده می باشد.

 

35 کاربرد بی نظیر جوش شیرین 

آشپزی

بیشترین کاربردی که این نمک شیمیایی دارا است, کاربردهای آن در زمینه ی آشپزی می باشد که در ادامه با جزئیات بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.

 

خرید سدیم کربنات با بالاترین کیفیت در فروشگاه اشیم

 

 مایه خمیر

 

در مصارف آشپزی، جوش شیرین در پخت به عنوان یک عامل خمیر کننده و حجم دهنده استفاده می شود. هنگامی که با اسید واکنش می دهد، دی اکسید کربن آزاد می شود که باعث انبساط خمیر می شود و بافت مشخصی را در کیک ها، نان ها و سایر غذاهایی که حرارت می بینند تشکیل می دهد. واکنش اسید و باز را می توان بطور کلی به صورت زیر نشان داد:

 

 

 پودر خمیرمایه (بیکینگ پودر)

 

بیکینگ پودر، که برای پخت و پز فروخته می شود، حاوی حدود 30 درصد بی کربنات و مواد اسیدی مختلف است که با افزودن آب، بدون نیاز به اسیدهای اضافی در محیط پخت، فعال می شوند. بسیاری از شکل های بیکینگ پودر حاوی بی کربنات سدیم همراه با فسفات کلسیم، فسفات آلومینیوم یا کرم تارتار هستند. جوش شیرین ترکیبی قلیایی است. اسید مورد استفاده در بیکینگ پودر زمانی که تغییر شیمیایی در طی پخت باعث ایجاد کربنات سدیم می شود از طعم فلزی جلوگیری می کند.

 

 

 آتش بازی

 

بی کربنات سدیم یا همان جوش شیرین یکی از اجزای اصلی مواد مورد استفاده در آتش بازی ها است. این اثر ناشی از تجزیه حرارتی است، که گاز دی اکسید کربن را تولید می کند. 

 

 

 بازدارنده آتش

 

بی کربنات سدیم همچنین برای به تاخیر انداختن واکنش ‌های احتراق با آزاد کردن CO₂ و H₂O هنگام گرم شدن استفاده می‌شود که هر دو بازدارنده شعله هستند. خاصیت بازدارندگی شعله را بسیاری دیگر از مواد شیمیایی دارا هستند که برای کسب اطلاعات در ارتباط با این مواد, می توانید به سایت فروشگاه مواد شیمیایی اُشیم مراجعه نمایید.

 

خرید سدیم سولفید با بهترین قیمت در فروشگاه اشیم

 ضد عفونی کننده ملایم

 

این نمک خاصیت ضد عفونی کنندگی ضعیفی دارد و می تواند به عنوان یک قارچ کش موثر بر علیه برخی ارگانیسم ها عمل نماید. 

 

 ضد بو

 

از آنجایی که جوش شیرین بوی کپک را جذب می کند، برای فروشندگان کتاب های دست دوم روشی قابل اعتماد برای از بین بردن بوی کتاب های کهنه می باشد.

 

 

کپسول آتش نشانی

 

بی کربنات سدیم را می توان برای خاموش کردن چربی های کوچک یا آتش های الکتریکی استفاده کرد، زیرا گرم شدن بی کربنات سدیم باعث آزاد شدن دی اکسید کربن می شود. بی کربنات سدیم در خاموش کننده های شیمیایی خشک به عنوان جایگزینی برای ماده ی شیمیایی دی آمونیوم فسفات خورنده استفاده می شود. ماهیت قلیایی بی کربنات سدیم، آن را به تنها عامل شیمیایی خشک تبدیل می کند که در سیستم های اطفاء حریق در مقیاس بزرگ نصب شده در آشپزخانه های تجاری استفاده می شود. 

 

 

خنثی سازی اسیدها

 

بی کربنات سدیم یا جوش شیرین به طور خود به خود با اسیدها واکنش می دهد و گاز CO₂ را به عنوان محصول واکنش آزاد می کند. معمولاً برای خنثی کردن محلول‌ های اسیدی در آزمایشگاه‌ های شیمیایی از این نمک استفاده می‌شود. اسید ها و قلیاهای مختلفی جهت ارائه در فروشگاه اوشیم موجود می باشد. 

 

 کشاورزی

 

جوش شیرین زمانی که روی برگ ها استفاده شود، می تواند از رشد قارچ ها جلوگیری کند. با این حال، قارچ را از بین نمی برد اما این نکته حائز اهمیت است که مقدار بیش از حد بی کربنات سدیم می تواند باعث تغییر رنگ میوه ها شود.

 

 

 مصارف پزشکی و سلامت

 

جوش شیرین دارای کاربردهای بسیاری در زمینه ی پزشکی است که در اینجا به چند مورد آن اشاره می کنیم.

 

 ضد اسید معده

 

جوش شیرین محلول در آب می تواند به عنوان یک ضد اسید برای درمان سوء هاضمه اسیدی و سوزش سر دل استفاده شود. واکنش آن با اسید معده باعث تولید نمک، آب و دی اکسید کربن می شود:

 

 

 ملین و شستوشو دهنده  دستگاه گوارش

 

مخلوطی از بی کربنات سدیم (جوش شیرین) و پلی اتیلن گلیکول که در آب حل شده و به صورت خوراکی مصرف می شود، یک آماده سازی موثر برای شستشو و تمیز نمودن دستگاه گوارش و ملین (روان کننده) قبل از جراحی دستگاه گوارش و سایر موارد اینچنینی می باشد.

 

تزریق

 

جوش شیرین یا بی کربنات سدیم داخل وریدی در محلول آبی گاهی برای موارد اسیدوز یا زمانی که یون های سدیم یا بی کربنات در خون ناکافی است استفاده می شود. 

 

 

 درمان هیپر کالمی

 

یون های حاصل از جوش شیرین برای درمان هیپرکالمی استفاده می شود. از آنجایی که بی کربنات سدیم می تواند باعث آلکالوز شود، گاهی اوقات برای درمان مصرف بیش از حد آسپرین استفاده می شود. آسپرین برای جذب مناسب به یک محیط اسیدی نیاز دارد و یک محیط بازی در موارد مصرف بیش از حد، جذب آسپرین را کاهش می دهد.

 

درمان اوردوز ها

 

جوش شیرین در درمان مصرف بیش از حد داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای استفاده شده است.

 

خرید سدیم گلوکونات با گرید خوراکی و صنعتی در اشیم

 

 درمان جای نیش حشرات

 

می‌توان جوش شیرین را به صورت خمیری، با سه قسمت جوش شیرین به یک قسمت آب، برای رفع برخی از انواع  نیش حشرات استفاده نمود.

 

 

 ضد سرطان

 

برخی از پزشکان جوش شیرین را به عنوان یک درمان سرطان تبلیغ کرده ‌اند که انجمن سرطان آمریکا به دلیل اثربخشی اثبات نشده و خطر بالقوه استفاده از آن نسبت به آن هشدار داده است.

 

 تسریع کننده ی بی حس کننده های موضعی

 

جوش شیرین را می‌توان به بی ‌حس‌کننده ‌های موضعی اضافه کرد تا شروع اثرات آن‌ها را تسریع کرده و تزریق آن‌ ها را کم ‌درد کند. 

 

خرید سدیم لاکتات با بهترین قیمت و کیفیت در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم

 

از بین بردن اثرات گاز اشک آور

 

محلول های ضد اسید (مانند جوش شیرین) برای کاهش اثرات قرار گرفتن در معرض گاز اشک آور تهیه و استفاده می شود.

 

قرص های جوشان

 

جوش شیرین همانند استفاده از آن در پخت، همراه با یک اسید ملایم مانند اسید تارتاریک به عنوان ماده ی کمکی در قرص های جوشان استفاده می شود؛ وقتی چنین قرصی در یک لیوان آب ریخته می شود، کربنات از محیط واکنش به عنوان گاز دی اکسید کربن خارج می شود.

 

↑HCO₃⁻ + H⁺ → H₂O + CO₂

یا به طور دقیق تر

↑HCO_3⁻ + H₃O⁺ → 2 H₂O + CO₂ 

این واکنش ها باعث می شود که قرص متلاشی شود و دارو به همراه نمک حاصل (در این مثال، تارتارات سدیم) به صورت سوسپانسیون و یا محلول در آب در آید.

 

 

 بهداشت شخصی

 

جوش شیرین به عنوان یک ماده در برخی از دهانشویه ها استفاده می شود زیرا که خاصیت ضد پوسیدگی و سایندگی دارد. این ماده به عنوان یک پاک کننده مکانیکی روی دندان ها و لثه ها عمل می کند و سبب می شود تولید اسید در دهان را خنثی کند و همچنین به عنوان یک ضد عفونی کننده برای کمک به جلوگیری از عفونت عمل می کند. 

 

 

 تهیه ی دئودورانت

 

بی کربنات سدیم در ترکیب با مواد دیگر می تواند برای ایجاد یک دئودورانت خشک یا مرطوب استفاده شود. 

 

 بافر

 

جوش شیرین می تواند به عنوان یک عامل بافر، همراه با نمک خوراکی، هنگام ایجاد محلولی برای شستشوی بینی استفاده شود.

 

بهداشت چشم

 

در بهداشت چشم برای درمان بلفاریت از جوش شیرین استفاده می شود. این کار با افزودن یک قاشق چای خوری جوش شیرین به آب خنک جوشانده شده انجام می شود و به دنبال آن با یک سواب پنبه ای آغشته به محلول، پایه مژه ها به آرامی مالش داده می شود.

 

عرضه مستقیم سدیم آلژینات با بهترین کیفیت در فروشگاه اشیم

 

 مصارف دامپزشکی

 

جوش شیرین به عنوان مکمل خوراک گاو، به ویژه به عنوان یک عامل بافر برای شکمبه ی آن استفاده می شود.

 

عامل تمیز کننده در سودابلاست

 

جوش شیرین در فرآیندی جهت از بین بردن رنگ و خوردگی استفاده می شود، این فرایند سودابلاست نام دارد. به عنوان یک محیط، جوش شیرین جهت حذف آلودگی سطحی از بسترهای نرم تر و کمتر انعطاف پذیر مانند آلومینیوم، مس یا الوار چوبی که ممکن است توسط ساینده ی شن-سیلیس آسیب ببینند، استفاده می شود.

 

 بهبود عملکرد ورزشی

 

جوش شیرین یکی از موادی است که در مکمل های ورزشی در بین ورزشکاران استفاده ی زیادی از آن می شود. تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که جوش شیرین می تواند باعث افزایش انرژی در بدن شود. 

 

 سفید کردن لباس ‌ها

 

یکی از روش هایی که می توان به وسیله ی آن، لباس های سفید را به خوبی تمیز نمود، استفاده از جوش شیرین است. زیرا همانطور که در بالاتر نیز اشاره شد, این ماده دارای خاصیت قلیایی است و در از بین بردن لکه ها و کثیفی های لباس ها مفید است. 

 

 

 تمیز و براق کننده نقره‌ جات

 

در قسمت های قبل به قدرت تمیز کنندگی جوش شیرین برای فلزات مختلف اشاره شد, اما یکی از استفاده های کاربردی که برای خانم ها بسیار مفید است، آن است که استفاده از جوش شیرین روشی مفید و موثر برای تمیز کردن و جلا دادن به زیورآلات و ظروف و وسایل نقره ای است. برای این کار به ترکیب آب جوش، جوش شیرین و سرکه سفید نیاز است. 

 

 باز کردن سینک ظرفشویی 

 

از جوش شیرین می توان برای باز نمودن گرفتگی سینک ظرفشویی استفاده نمود. برای این کار محلولی از آب و جوش شیرین بایستی تهیه گردد و درون سینک ریخته شود. معمولا در صورت شدید نبودن گرفتگی، این روش مفید واقع می شود.

 

 پاک کردن لکه های  سرسخت فرش 

 

ترکیبی از جوش شیرین و سرکه می تواند لکه های فرش را از بین برده و آن را تمیز نماید زیرا با ترکیب سدیم بی کربنات و سرکه ، ترکیبی به نام اسید کربنیک ایجاد می شود که سبب پاکیزگی می شود. برای این کار بایستی لکه فرش با یک لایه ی نازک جوش شیرین پوشانیده شود و مخلوط ۱ به ۱ سرکه و آب بر روی محل لکه پاشیده شود. بعد از ۱ ساعت یا بعد از خشک شدن سطح, بایستی جوش شیرین با قلم مو نرم و یا جارو برقی از محل جدا شود. 

 

 

 تمیز کننده و ضدعفونی کننده ی میوه ها و سبزیجات

 

با توجه به خصلت قلیایی محلول جوش شیرین در آب, این محلول می تواند سبب تمیزی و حتی از بین بردن ویروس ها و باکتری های موجود در سبزیجات و میوه ها شود.

 

 

 از بین بردن سوختگی ها و تغییر رنگ ظروف آشپزی

 

در بسیاری از موارد وجود دارد که کف قابلمه ها دچار سوختگی و یا تغییر رنگ می شود, در این موارد می توان از خمیری از جوش شیرین و آب و یا جوش شیرین و سرکه و مالش آن با یک برس یا مسواک سفت بر روی آن مناطق استفاده نمود و تغییرات را به وضوح مشاهده کرد.

 

 

 از بین بردن جوش های سرسیاه 

 

جوش شیرین می تواند مانند یک اسکراب عمل کند زیرا دارای گرانول های خوبی است و می تواند جوش های سرسیاه را از بین ببرد. برای این منظور بایستی یک قاشق چایخوری جوش شیرین و شکر  با 2 قاشق غذاخوری آب مخلوط شود تا خمیری به دست آید و با ماساژ و مالش آن خمیر بر روی مناطق مورد نظر پوست, از بین رفتن جوش ها و جوش های سر سیاه اتفاق می افتد.
جوش شیرین یا سدیم بی کربنات دارای خواص متعدد دیگری نیز می باشد که مجموعه ی اُشیم سعی نمود در این مقاله به 35 کاربرد مهم و در دسترس آن بپردازد.