سولفات روی

سولفات روی

1- مقدمه

سولفات روی ترکیبی معدنی با فرمول شیمیایی ZnSO₄ می باشد. این نمک معدنی دارای کاربردهای متعددی است, اما کاربرد پزشکی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است، برای مثال از این ترکیب به عنوان یک مکمل غذایی برای درمان کمبود روی و جهت جلوگیری از این بیماری استفاده می شود. همچنین روی یک ماده مغذی و ضروری برای سلامت و عملکرد بهینه مخمرها است، اگرچه مکمل ضروری برای ساخت آبجوها نمی باشد، زیرا که دانه‌ هایی که معمولاً در آبجوسازی استفاده می‌شوند روی کافی را تامین می‌کنند. رایج ترین شکل این نمک شامل هفت آب تبلور است که با نام هپتاهیدرات و با فرمول شیمیایی ZnSO₄•7H₂O نمایش داده می شود. ترکیب سولفات روی و هیدرات های آن، جامدات بی رنگی می باشند که در گذشته به عنوان "ویتریول سفید" شناخته می شدند. 

این نمک در طبیعت به عنوان کانی گوسلاریت شناخته می شود. سولفات روی به عنوان چندین ماده ی معدنی دیگر مانند روی ملانتریت، که از نظر ساختاری متفاوت با گوسلاریت است نیز وجود دارد. هیدرات های کمتر سولفات روی نیز وجود دارند که به ندرت در طبیعت یافت می شوند؛ برای مثال (Zn,Fe)SO₄•6H₂O بیانشیت، (Zn,Mg)SO₄•4H₂O بویلیت و (Zn,Mn)SO₄•H₂O گونینگیت, از این نمک های هیدراته ی سولفات روی می باشند.

2- تاریخچه

تاریخچه ی این ماده, بیشتر مربوط به مصارف پزشکی آن می باشد, استفاده ی پزشکی از سولفات روی از اوایل دهه 1600 آغاز شده و تا امروز ادامه پیدا کرده است.

3- کاربردهای سولفات روی

1-3- دارو

نمک سولفات روی در پزشکی به عنوان جزئی از مکمل های غذایی حاوی روی می باشد. این مکمل به طور خاص جهت درمان کمبود روی و برای جلوگیری از این بیماری در افراد در معرض خطر استفاده می شود که ممکن است از طریق دهان و یا تزریق در رگ مصرف شود. البته استفاده ی عمومی و بدون مشورت با پزشک توصیه نمی شود. 

2-3- ساخت و تولید

هیدرات های این نمک، به ویژه هپتا هیدرات، اشکال اولیه مورد استفاده تجاری آن می باشد. کاربرد اصلی این ماده در صنعت, به عنوان منعقد کننده در تولید ریون است. همچنین پیش ساز لیتوپون رنگدانه نیز می باشد.

3-3- آبکاری

این نمک معدنی از روی به عنوان یک الکترولیت جهت آبکاری بر روی فلز روی دارای کاربرد فراوانی است.

عرضه مستقیم زینک اکسید دارویی در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم

4-3- ماده خشک کننده

به عنوان یک ماده خشک کننده در رنگرزی و به عنوان نگهدارنده برای پوست و چرم استفاده می شود.

5-3- کشاورزی و دامپروری

سولفات روی جهت تامین روی در خوراک دام، کود و اسپری های کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. سولفات روی مانند بسیاری از ترکیبات دیگر فلز روی، می تواند برای کنترل رشد خزه نیز استفاده شود.

عرضه مستقیم کلرید روی در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم به صورت خرده و عمده

6-3- سایر کاربردهای سولفات روی

نمک سولفات روی یک مهار کننده قوی شیرینی برای اکثر مواد شیرین مزه می باشد, همچنین قبل از روی کار آمدن فولاد ضد زنگ و انواع تفلون ها، ظروف آشپزی مانند کتری ها و ... عمدتا از فلز روی بوده اند و در کنار ظروف مسی از کاربرد ویژه ای برخوردار بوده اند. 

4- واکنش های شیمیایی سولفات روی

1-4- تهیه ی خلوص دارویی

سولفات روی با درجه ی خلوص دارویی, از طریق تصفیه اکسید روی خلوص بالا با استفاده از اسید سولفوریک تولید می شود:

2-4- واکنش کمپلکس های روی

در محلول آبی، تمام فرم ها و شکل های سولفات روی یکسان رفتار می کنند. این محلول ‌های آبی از کمپلکس فلزی ²⁺[Zn(H₂O)₆]  و یون‌ های SO^2-₄ تشکیل شده‌اند. حال اگر این محلول ها در کنار یون های باریم حضور داشته باشند, سولفات باریم تشکیل می شود.

3-4- واکنش اکسایش - کاهش

با توجه به پتانسیل کاهش 0.76- ولت، روی (II)، این یون و به صورت کلی این نمک, به سختی وارد واکنش کاهش می شود.

4-4- واکنش تجزیه و تخریب

حرارت دیدن این نمک در دماهای بالاتر از 680 درجه سانتیگراد سبب می شود سولفات روی به گاز دی اکسید گوگرد و فوم اکسید روی، تجزیه شود که هر دو خطرناک می باشند.

عرضه مستقیم منیزیم سولفات در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم

5- روش تولید سولفات روی

نمک سولفات روی، از طریق واکنش تقریباً هر ماده ی حاوی روی (فلز، مواد معدنی، اکسیدها) با اسید سولفوریک تهیه و تولید می گردد. برای مثال, واکنش فلز روی با اسید سولفوریک آبی به شکل زیر است

6- تحقیقات جدید

همانطور که در بالاتر نیز اشاره شد, از نمک سولفات روی, جهت تامین روی در گیاهان و جانوران استفاده می شود. در همین زمینه, محققان به مطالعه ای با عنوان"  بررسی تأثیر سولفات پتاسیم و سولفات روی بر عملکرد و غلظت کادمیم در غده سیب زمینی" پرداخته اند. زیرا که کادمیم عنصری سمی برای انسان ها می باشد و اگر بتوان با استفاده از نمک سولفات روی که در کود های شیمیایی قرار دارد, غلظت کادمیم را کنترل نمود, پیشرفت بزرگی برای صنایع کشاورزی و مواد غذایی حاصل می گردد. این پژوهش در نشریه ی تحقیقات کاربردی خاک به چاپ رسیده است.

7- روش نگهداری

نمک سولفات روی, یکی از نمک های نسبتا خطرناک برای انسان و محیط زیست می باشد. (در مواردی که دوزهای بیشتری از مکمل های دارویی و کودهای شیمیایی استفاده گردد.) لذا بایستی محل نگهداری این ماده دارای تهویه ی مناسبی باشد تا از استنشاق گرد و غبار آن جلوگیری شود. همچنین روش نگهداری آن بایستی به گونه ای صورت گیرد که کمترین میزان نشت به محیط زیست را داشته باشد, زیرا این ماده در غلظت های بالا, برای محیط زیست بسیار خطرناک است و تا حدی خاصیت خورندگی نیز دارد. علاوه بر موارد فوق, با توجه به وجود آب تبلور های مختلف این نمک, وجود رطوبت در محیط نگهداری آن, سبب تغییر عدد هیدراسیون آن می شود, لذا بایستی این نمک را در محیطی خشک و یا در کنار مواد نم گیر نگهداری نمود.

خرید مستقیم و بدون واسطه آلومینیوم سولفات در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم

8- ایمنی

به طور کلی مصرف مقادیر کم و محاسبه شده از این نمک بی خطر در نظر گرفته می شود اما عوارض جانبی مصرف بیش از حد مکمل های فلز روی که حاوی نمک روی سولفات هستند؛ ممکن است شامل درد شکمی، استفراغ، سردرد و خستگی باشد. بلع زیاد آن منجر به ناراحتی حاد معده می شود, اما دوزهای طبیعی در بارداری و شیردهی بی خطر تلقی می شوند. همچنین در کسانی که مشکلات کلیوی دارند بایستی مراقبت بیشتری صورت گیرد. پودر سولفات روی محرک چشم نیز می باشد؛ لذا استفاده از عینک و دستکش ایمنی در هنگام کار با این ماده ی شیمیایی ضروری است.

9- خرید سولفات روی در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم

فروشگاه مواد شیمیایی اشیم همواره سعی نموده است تا خرید مواد شیمیایی را برای مصرف کنندگان این دسته از مواد شیمیایی تسهیل نماید. در همین راستا جهت خرید انواع مواد شیمیایی از جمله سولفات روی، می توانید تنها با چن کلیک ساده از طریق سایت فروشگاه، اقدام به خرید ماده شیمیایی مورد نیاز خود نمایید. همچنین علاوه بر سایت، از طریق سایر راه های ارتباطی نیز می توانید با تیم فروش اشیم در ارتباط باشید.