سرما و گرما با یک گاز، پروپان!

1- گاز پروپان چیست؟

فروشگاه مواد شیمیایی اُشیم در این مقاله به بررسی گاز پروپان, به عنوان یکی از پرکاربردترین گازهای مصرفی می پردازد. گاز پروپان یک ترکیب شیمیایی آلی است که در دسته آلکان های سه کربنه قرار می گیرد و با فرمول مولکولی C₃H₈ نمایش داده می شود. این ترکیب شیمیایی در دما و فشار استاندارد و عادی گاز است، اما قابل تراکم به یک مایع قابل حمل نیز می باشد که نیاز به فشار بسیار بالا و یا دمای بسیار پایین دارد. گاز پروپان، محصول فرعی فرآوری گاز طبیعی و پالایش نفت در پالایشگاه ها می باشد. گاز پروپان دارای نقطه جوش پایین 42- درجه سانتی‌گراد است که این نقطه جوش باعث می‌ شود داخل ظروف مایع تحت فشار تبخیر شود. پروپان به اتوبوس‌ ها، لیفتراک ‌ها، تاکسی‌ ها، موتورهای قایق‌ و ماشین‌ ها می تواند نیرو ‌دهد و برای گرما و پخت و پز در وسایل تفریحی نیز استفاده شود. به صورت کلی پروپان گازی بی رنگ و بی بو است. در زیر نقطه ذوب خود، یعنی در 187.7- درجه سانتیگراد جامد می شود. پر شدن فضایی معادل 58.5 درصد (در دمای 90 کلوین)، یک فضای کم به حساب می آید که به دلیل خواص انباشتگی بد مولکول های گاز پروپان و پایین بودن نقطه ذوب گاز پروپان است.

1-1- گرما و شعله, متمایز کننده گاز پروپان از سایر گازها

از دیگر ویژگی های گاز پروپان آن است که گرمای سوختن مناسبی دارد, برای مثال پروپان گرم تر از روغن یا سوخت دیزل می سوزد. دلیل این امر آن است که گاز پروپان محتوای هیدروژنی بسیار بالایی دارد. وجود پیوندهای کربن-کربن، به علاوه پیوندهای متعدد پروپیلن و بوتیلن، در طول احتراق معمولی، باعث سوختن پروپان، با شعله قابل مشاهده می شود و شعله پروپان نیز نسبتا بهتر از مابقی گازهای هم خانواده خود می باشد.

2- تاریخچه گاز پروپان

در سال 1857 میلادی, گاز پروپان توسط شیمیدان فرانسوی ""Berthelot کشف شد و تا سال 1911 میلادی, گاز پروپان به صورت تجاری در ایالات متحده آمریکا در دسترس قرار گرفت. پروپان یکی از اعضای گروهی از گازهای نفت مایع است. سایر اعضای این گروه عبارتند از گاز بوتان، گاز پروپیلن، بوتادین، بوتیلن، ایزوبوتیلن و مخلوط این گازها. گاز پروپان تمیزتر از بنزین و زغال سنگ می سوزد که این یک برتری به حساب می آید.

ریشه کلمه "پروپ" که در نام "پروپان" و نام سایر ترکیبات با زنجیره های سه کربنه وجود دارد،  از "اسید پروپیونیک" گرفته شده است، که به نوبه خود از واژه های یونانی پروتوس (به معنای اول) و پیون (چربی) نامگذاری شده است.

خرید انواع پلاستیسایزرها در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم به صورت خرده و عمده

3- منابع گاز پروپان کدام اند؟

پروپان به عنوان محصول جانبی دو فرآیند فرآوری گاز طبیعی و پالایش نفت بدست می آید. فرآوری گاز طبیعی خود شامل حذف گاز بوتان، گاز پروپان و مقادیر زیادی گاز اتان از گاز خام می باشد تا از تراکم این مواد فرار در خطوط لوله گاز طبیعی جلوگیری کند. علاوه بر جداسازی از گاز طبیعی، پالایشگاه های نفت خام، مقداری گاز پروپان را به عنوان یک محصول جانبی از شکستن نفت به بنزین یا روغن انتقال حرارت تولید می کنند.

شاید با توجه به منابع ذکر شده جهت بدست آوردن گاز پروپان, تصور شود که تولید گاز پروپان بسیار آسان و بدون درد سر باشد, اما به دلیل ماهیت محصولات جانبی تولید گاز پروپان، نمی توان به راحتی عرضه پروپان را افزایش داد.

4- واکنش های شیمیایی گاز پروپان

1-4- واکنش سوختن

 گاز پروپان مانند سایر مولکول های آلکانی, تحت واکنش های احتراق قرار می گیرد و در حضور اکسیژن اضافی، گاز پروپان می سوزد و آب و دی اکسید کربن به عنوان محصولات واکنش احتراق پروپان تشکیل می شود.

در صورتی که اکسیژن کافی برای احتراق کامل وجود نداشته باشد، مونوکسید کربن، دوده (کربن) یا هر دو ترکیب در کنار محصولات اصلی واکنش ظاهر می‌ شوند:

همانطور که در بالاتر اشاره شد, احتراق پروپان بسیار تمیزتر از احتراق زغال سنگ یا بنزین بدون سرب است. دلیل این موضوع را می توان در واکنش های سوختن گاز پروپان پیدا نمود. تولید گاز دی اکیسد کربن حاصل از سوختن گاز پروپان نسبت یه گاز طبیعی کمتر است.

5- کاربردهای گاز پروپان

1-5- اجاق های قابل حمل

پروپان یک گاز محبوب برای سوختن در باربیکیو و اجاق گازهای قابل حمل و مورد استفاده در سفر است زیراکه نقطه جوش پایین گاز پروپان, 42- درجه سانتیگراد سبب می شود به محض آزادسازی از ظرف حاوی آن و از تحت فشار، بخار شود. بنابراین، هیچ کاربراتور یا دستگاه تبخیر دیگری مورد نیاز نیست که این یک برتری برای گاز پروپان است.

2-5- مبرد (خنک کننده)

مخلوط ‌های ایزوپروپان خشک و خالص و ایزوبوتان را می‌توان به‌ عنوان "مبرد در گردش" در خنک سازی مبتنی بر کمپرسور استفاده کرد. در مقایسه با فلوئوروکربن ها، گاز پروپان پتانسیل تخریب لایه ازن را ندارد و پتانسیل گرمایش جهانی بسیار پایینی دارد و سایر مبردهای کلروفلوئوروکربن یا هیدروفلوئوروکربن در سیستم های خنک کننده ثابت و تهویه مطبوع معمولی می توانند با گاز پروپان جایگزین شوند. از آنجایی که اثر گرمایش جهانی گاز پروپان بسیار کمتر از مبردهای فعلی است، پروپان به عنوان یکی از پنج مبرد جایگزین تایید شده برای استفاده در سیستم هایی که مخصوصاً برای کنترل قابلیت اشتعال آن طراحی شده اند، انتخاب شده است. البته ذکر این نکته ضروری است که جایگزینی گاز پروپان به طور گسترده در سیستم های تهویه مطبوع وسایل نقلیه موتوری ممنوع است، به این دلیل که استفاده از هیدروکربن های قابل اشتعال مانند گاز پروپان، خطر آتش سوزی یا انفجار قابل توجهی را به همراه دارد.

3-5- سوخت خانگی و تجاری

از آنجایی که می توان گاز پروپان را به راحتی حمل کرد، پروپان یک سوخت محبوب برای گرمایش خانگی و تولید برق پشتیبان در مناطق کم جمعیتی است که خطوط لوله گاز طبیعی ندارند.

خرید انواع رزین های مختلف با بالاترین کیفیت در فروشگاه مواد شیمیایی اشیم

6- ایمنی

در آخر و در مهمترین بخش مربوط به معرفی گاز پروپان, بایستی به نکات ایمنی کار با گاز پروپان اشاره نمود. گاز پروپان یک خفه کننده ساده است. برخلاف گاز طبیعی، گاز پروپان چگال تر از هوا است (چگالی بیشتری دارد) و ممکن است در فضاهای کم, نزدیک کف زمین جمع شود. هنگامی که به عنوان یک ماده استنشاقی مورد سوء استفاده قرار می گیرد، ممکن است باعث هیپوکسی (کمبود اکسیژن)، ذات الریه، نارسایی قلبی یا ایست قلبی شود. پروپان سمیت کمی دارد زیرا به راحتی جذب خون و بدن نمی شود و از نظر بیولوژیکی فعال نیست.

فروشگاه مواد شیمیایی اشیم امیدوار است که این مقاله مورد پسند شما واقع شده باشد.